İnsan kendi üzerine düşünerek kendisini tanıyabilir mi? Bilinçli düşünceye
açılan sonsuz krediler çağında bu soruya verilen cevaplar muhtemelen olumlu
olacaktır. Fakat karar ve davranışların asıl belirleyicileri olsalar da, insanın
farkında bile olmadığı bilinçdışı ve zihniyet kategorilerini hesaba kattığımızda
cevap şöyle olmalıdır: ‘Hayır, insan kendi üzerine düşünerek kendisini
tanıyamaz, çünkü bilinçdışını ve zihniyetini ona ancak ilişki kurduğu başka
insanlar gösterebilir.’Etyen Mahçupyan, bilincin ve düşüncenin bağımsız
değişkenler gibi gösterilip kutsandığı bir dünyada birincinin bilinçdışı; ikincinin
zihniyet tarafından nasıl kuşatıldığını anlatıyor ve daha olgun bir toplumsallık
için odaklanmamız ve hesaplaşmamız gereken asıl kategorilere işaret ediyor.”